Deze week sloeg de Raad voor de Volksgezondheid alarm omdat het kabinet onvoldoende doet om een ongezonde leefstijl van mensen te ontmoedigen (NRC Handelsblad, 13 december). De Raad bepleit een hogere belasting op ongezond eten, roken en drinken, waaronder invoering van het hoge btw-tarief op voedsel. Hoe moeilijk het voor de overheid is om gezond eten op de kaart te zetten, ondervindt ook Doris Voss van de Stichting Tijd voor Eten. Te vaak wordt geld gestoken in projectgroepen en denktanks in plaats van daadwerkelijk aan de slag te gaan.

Wie mensen wil leren om gezond te eten, begint logischer wijs daarmee bij de basis: op school. Zeven jaar geleden zette ik tijdens de lunch bij mijn dochter op school een pan soep op tafel en stond versteld van de reacties van de kinderen. De ongezellige en onprofessionele overblijf was opeens een gezellig samenkomen waar gepraat werd over het eten, maar ook over wat de kinderen thuis en op school meemaakten. Het was het begin van Tijd voor Eten en mijn initiatief werd massaal omarmd. Ik won diverse awards bij tijdschriften, werd een van de boegbeelden van de Proeftuin Amsterdam, LTO Nederland toonde interesse, de Rijksgebouwendienst wilde meewerken, vanuit de wijkaanpak kwamen we 2004 in contact met het Ministerie van Ministerie van VROM (heet nu I&M)

Kortom: Nederland schreeuwde als het ware om een lekker gezonde lunch en een professionele tussenschoolse opvang voor kinderen.

Het idee van Tijd voor Eten is eenvoudig: We brengen partijen bij elkaar en werken samen met scholen, kinderopvangorganisaties, lokale cateraars en boeren om kinderen een gezonde en smakelijke maaltijd aan te bieden. We werken uitsluitend met leveranciers en cateraars uit de buurt.

zie; http://www.tijdvooreten.nl/relaties/introductie

Ook de gemeente Amsterdamse liep in 2007 warm voor Tijd voor Eten. Ik werd aangetrokken als projectleider Lunch op School bij de GGD.

Dit was een uitzonderlijke kans. Vanuit hier konden we Amsterdamse kinderen kennis laten maken met gezond en vooral ook erg lekker eten. Ik heb dus een tijdje ervaringen op mogen doen als beleidsambtenaar en heb er veel van geleerd. Ik ben de gemeente Amsterdam zeer dankbaar voor deze ongebruikelijke aanpak, maar ben geschrokken van de manier van werken. Door een efficiëntere en effectievere manier van werken, zou veel van het geld dat nu naar projectgroepen en denktanks gaat, kunnen worden ingezet waarvoor het daadwerkelijk bedoeld is: kinderen leren om gezond te eten.

Twee jaar geleden namen de GGD Amsterdam en Tijd voor Eten afscheid van elkaar. Tijd voor Eten werkt nu aan opschaling in Noord-Holland, maar in Amsterdam is het even pas op de plaats. Tijd voor Eten loopt hier nog wel zeer succesvol op de brede school ‘t Koggeschip in Amsterdam Geuzenveld met de Amsterdamse cateraar Het Rijk van de Keizer. Bestuurlijk Amsterdam en de GGD hebben ervoor gekozen Nestlé als hoofdsponsor binnen te halen voor de ambities rond Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG).

Ik vind dat een zorgwekkende ontwikkeling, omdat ik nog steeds achter het basisidee sta om met gebruik van streekproducten een markt te scheppen binnen de toekomstige schoolrestaurants. Er ligt bij de huidige Amsterdamse aanpak naar mijn mening teveel accent op de multinationals en minder op de gezonde maaltijd bereid met lokale producten, Ik wil geen Blue Band-brood op scholen, ook geen Cola Light, Cup-a-Soup of Danoontjes, maar zie liever appels en peren van lokale boeren. Moeten concerns als Nestlé en Unilever wel diegenen zijn die bepalen wat op scholen met voeding gebeurt?

Ook mis ik bij de huidige aanpak in Amsterdam het element "opleiding binnen de school restaurants " en dat was toch echt wel speerpunt van Lunchen op scholen binnen de GGD.  

Op scholen kun je - ook economisch gezien - een gezonde, lokale afzetmarkt neerzetten en dus een CO2-verantwoorde voedselconsumptie. De driehoek, scholen, lokale boeren, lokale cateraars in samenwerking met professionele, vooruitstrevende kinderopvangorganisaties, kunnen een ongelofelijk belangrijke rol spelen in het opvoeden van mensen voor wat betreft het leren gezond te eten.

Wanneer ik nu lees dat minister Schippers van Volksgezondheid vindt dat er al veel aan preventie wordt gedaan, vraag ik mij af of zij weet op welke manier dat gebeurt. Het is voor mij niet te begrijpen dat er zoveel tijd wordt gestoken in denktanks, projectgroepen en dergelijke en dat er dan wordt gekozen voor de makkelijke weg van het grote geld. Ik denk dat het verstandiger is het budget direct aan de scholen te doen toekomen, waarschijnlijk wordt het dan veel beter ingezet dan momenteel het geval is.

Met het aanleren van een gezonde levensstijl kun je niet vroeg genoeg beginnen. Het is verstandiger te investeren in schoolkinderen, dan dat volwassenen bestraft moeten worden met hogere belastingen op voedsel. Uiteindelijk wordt het succes bepaald door het resultaat dat ik dagelijks bij de kinderen zie: vrolijk, rustig en met aandacht eten de kinderen hun maaltijd. De samenleving plukt hier uiteindelijk op allerlei fronten de vruchten van.

 

Doris Voss
Directeur Stichting Tijd voor Eten
www.tijdvooreten.nl

 

 

 

 

Diny Schouten
bijvoorbeeld met haar boek
"Het spek van slager Blom"
Het spek van slager Blom van Diny Schouten

Angela Prins
ook, met haar drie boeken "Patatje zwaardvis", "Bij ons is alles lekker" en "De smaak te pakken"
Kookboeken van Angela Prins